[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=G0tC4pCn8Tk&feature=player_embedded[/youtube]

De documentaire ‘Vol special‘ zorgt voor veel ophef in Zwitserland. Maker Fernand Melgar filmde negen maanden lang het leven van uitgeproceerde asielzoekers in een detentiecentrum naast het vliegveld van Geneve.

Een scene (zie begin van de teaser) waarin een asielzoeker vastgebonden naar het vliegtuig wordt begeleid choqueert. Maar wat blijkt:  de man is drugscrimineel, zo onthulden Zwitserse media. Voor critici het ultieme bewijs dat de documentairemaker, zelf illegaal geweest, onvoldoende onderzoek heeft gedaan naar het verleden van de ‘slachtoffers’, en dus een subjectief verhaal heeft neergezet.

Zwitserland heeft het strengste asielbeleid van Europa en de uitvoering is niet altijd even menselijk. Vorig jaar kwam een hongerstakende Nigeriaanse asielzoeker om het leven om het leven omdat hij niet meewerkte aan de uitzetting. En dit blijkt geen toeval te zijn (zie vanaf 1’30’‘) ‘Dit past niet in de humane traditie van Zwitserland’, had de toenmalige minister van buitenlandse zaken Micheline Calmy-Rey verklaard nadat er, in juli in Zurichh, weer iemand mishandeld was.  Er zijn tot nu toe drie mensen overleden.

In het detentiecentrum van Frambois, nabij Geneve, mogen asielzoekers hun cel slechts tussen 7u en 21u verlaten, zo blijkt uit de film. Ze hebben een tafeltennistafel tot hun beschikking en spelen spelletjes om de tijd te doden. Tot het moment dat ze op het vliegtuig worden gezet. Deze uitzettingprocedure duurt maximaal 18 maanden. De vrijheid van van deze mensen wordt hen ontnomen, verraadt Melgar in zijn documentaire. Hij spreekt over ‘onschuldige mensen’.  Maar wat blijkt: tweederde van de ‘bewoners’ heeft een crimineel verleden.

De maker heeft een punt:  de manier waarop het gebeurd. Als de uitgeprocedeerde asielzoeker niet meewerkt aan de uitzetting wordt hij aan een stoel vastgebonden, totdat hij op plek van bestemming is.  Soms 40 uur lang, omdat de meeste vluchten meerdere bestemmingen aandoen om kosten te besparen. De scene hierboven laat zien hoe een asielzoeker zonder pardon terug naar Kameroen wordt gestuurd,  een kind en toekomstige vrouw achterlatend. Om dit soort situaties te voorkomen is het sinds begin 2011 voor een illegaal persoon verboden om met een Zwitser(se) te trouwen.

De parlementsverkiezingen, die over anderhalve week (23 oktober) plaatvinden, maakt ‘Vol special’ des te controversiëler. Het thema van de film is geliefd bij de populistische SVP,  de partij die aan de grondslag lag van het minarettenverbod en een wetvoorstel die criminele buitenlanders het land uitstuurt. De partij krijgt volgens de peilingen 29% van de stemmen. Koren op de molen: begin deze week deelde de Zwitserse migratiedienst mede dat 22,3% van de Zwitserse bevolking uit buitenlanders bestaat (+4%).

 – Zie hier fragmenten uit de film ‘Vol special’

 – Lees hier een stukje van de auteur over het minarettenverbod

 – Zie hier anti-Europa verkiezingsspotje van de SVP

– Op 23 oktober kiest Zwitserland een nieuw parlement. De auteur schrijft daarom een serie over wat er speelt in het Alpenland.  Volg ook de hashtag #swissnews op Twitter