Portfolio en Blog van Henk Oldenziel

Crossmedia en 2.0 journalist met expertise in Nederlandse, Engelse, Franse en Italiaanse producties.

27 mrt 2017

Utrechtse singel: van verdedigingsmuur tot stadspark

Nu de lente is aangebroken fleurt ook het Zocherpark weer op: krokussen en narcissen sieren het heuvelachtige landschap. Wist U dat hieronder de restanten van de stadsmuren liggen? Ooit bedoeld als verdediging van de stad, tegenwoordig een geliefd park.

De stadswallen verloren in de 19e eeuw hun functie.  Men kreeg andere ideëen over zelfverdediging: de Hollandse Waterlinie, met al haar forten, werd aangelegd. Koning Willem I gaf de toenmalige Burgermeester Asch van Wijck de muren af te bouwen: dat duurde meer dan 40 jaar.

dav

dav

Het paste in een trend van stadsvernieuwing. Asch van Wijck haalde plannen van burgemeester Moreelse (1674) weer boven tafel: Utrecht had nieuwe impulsen nodig. Het economisch zwaartepunt moest aan de westkant van de stad komen te liggen met woonwijken voor kapitaalkrachtigen, de huisvesting voor lagere klassen verdiende beter en de muren moesten worden gesloopt en iets nieuws voor in de plaats komen.

Asch van Wijck had in dit kader een zwakte voor de haarlemse landschaparchitect Jan David Zocher, wier ideaal om gebouw en landschap als één geheel te ontwerpen aanstekelijk werkte.  Zocher werkte op veel buitenplaatsen aan zowel het park als het huis (denk aan de tuinen van Paleis Soestdijk of het Vondelpark in Amsterdam) : het ene dient steeds als verfraaiing van het andere en ze kunnen niet los gezien worden van elkaar. Villa Lievendaal aan het Lepelenburg (prinses Margriet heeft hier ooit gewoond, nu particulier bezit) is hier een mooi voorbeeld van.

Daar waar aan de Maliesingel  eind 19e eeuw mooie herenhuizen verrezen, bleef de groei van de stad aan de noordwestkant beneden verwachting. De mensen vestigden zich liever binnen de singels.  Daarom behelst het Zocherpark niet de west- en noordkant van de huidige binnenstad: er was geen ruimte voor.

Langs de meer dan drie kilometer die het park behelst heeft Zocher zijn ideëen kunnen voltooien. Er staan veertig soorten bomen – waarvan sommige bijna 200 jaar oud -,  in engelse landschapstijl, met kronkelende paadjes: de wandelaar laat zich steeds weer verrassen door andere inkijkjes. De kleurencombinaties in de bladeren van de bomen, dezelfde lichtinvallen, in combinatie met het water en de blik op chique huizen zorgen vandaag de dag voor een uniek stadpark op de plek waar ooit Utrecht werd verdedigd.

Terug naar Utrechtse plekjes

Plaats een reactie

Je moet ingelogd zijn om een comment te plaatsen.